دانلود طرح توجیهی تولید کلید و پریز

پیشگفتار

در این طرح سعی شده تا مروری هر چند مختصر بر مراحل راه اندازی یک واحد تولیدی (تولید کلید و پریز) باشد.

امروزه صنعت کاران کشور ما با تلاش و جستجوی فراوان توانسته اند این محصول را که مورد نیاز یک ساختمان است و مردمی که از آن استفاده می کنند به طور صحیح و کاربردی بسازند، البته ساخت این قطعه هنوز با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد اما در همین حد  که توانسته اند به خود کفایی برسند و وارد کردن این قطعه ی کوچک اما پر زحمت را در کشور میسر سازند خود یک موهبت محسوب می شود . این عمل توانسته است حداقل در مورد این مقوله ارز کشور را خارج نکنند و مردم با خرید ارزان این قطعه ساختمان خود را تکمیل کرده باشند.

تعریف محصول از نظر مشخصات ظاهری و شکل ، فرمول ،                 حد استاندارد و …

کلید و پریز و قطعات همردیف چون دو شاخه اجزای الکتریکی هستند که وظیفه آنها قطع و وصل جریان الکتریکی تا سطح پتانسیل 500 می باشد. جنس بدنه آنها از باکالیت است رنگ آن کرم روشن و بصورت یک عایق الکتریکی عمل می کند . ابعاد کلید و پریز     8 × 8 سانتیمتر مربع ، وزن آن 75 55 گرم است. حداکثر جریان الکتریکی قابل تحمل آن 25 آمپر است. از نظر استاندارد باید طوری باشد که کلیه آزمایشات هدایت جریان الکتریکی عایق بودن بدنه در برابر جریان نشتی و … کار مطمئن آنها را ایجاب کند و در استعمال عادی آن خطری احساس نشود . نشانه های معرف کلید و پریز و دو شاخه از نظر جریان الکتریکی و سطح ولتاژ و یا علائم تجاری آن باید طوری باشد که قابل رویت باشد . از نظر ابعاد رعایت استاندارد ضروری است و کلید و پریز دیگر ابزارهای الکتریکی باید طوری ساخته شوند که پس از نصب قسمتهای برق دار آنها در دسترس نباشد ، عمر مفید آن با توجه به میزان استفاده الکتریکی از آن 10 5 سال می باشد.

مواد مصرف و کاربرد محصول یا محصولات تولیدی

ابزار الکتریکی که وظیفه قطع و وصل جریانهای الکتریکی را بعهده دارند .

کالاهای رقیب و یا کالای جانشین کیفیت آنها :

کالاهای رقیب طیف گسترده ای دارند که تفاوت آنها با کالای طراحی شده عمدتاً شامل 2 بخش است . بخش اول مربوط به نوع ترکیبات جدید مواد می باشد که می تواند از انواع پلی مریزاتها پلی کندنساتها  مواد عایقی هتروگن سرامیکی ، آلیاژهای با تلفات حرارتی کمتر از مس و …… می باشد و بخش دوم که شاید نقش با اهمیت تری نسبت به بخش اول دارد مربوط به استفاده از تکنولوژی ماشین پیشرفته تر است.

بررسی کالبدی

گرچه در ساختمان کلیدهایی که امروزه در تاسیسات الکتریکی مورد استفاده قرار             می گیرند تغییرات زیادی به منظور هماهنگی و تطبیق کار آنها با کاربردهای مختلف صورت گرفته مع الوصف کلیدها و اتصالات الکتریکی از لحاظ بنیادی دارای              ویژگی های عمده زیر می باشد :

کنتاکتها

وسیله قطع کننده جرقه

اتصالات مکانیکی رابط و ترمینالها

محفظه و بدنه

1 کنتاکتها

مهمترین قسمت موثر کلیدها کنتاکت ها هستند که کلیه تنش ها را در لحظه قطع و وصل کلید به کنتاکت ها شامل می شوند. این تنش ها می تواند الکتریکی باشد که توسط آمپدانسهای مختلف روی مدار اثر می گذارد و یا تنش مکانیکی باشد که اساساً به ویژگی و خصوصیات مواد بکار رفته در کنتاکت بستگی دارد.

تحقیقات چند سال اخیر نشان می دهد که آلیاژهای نقره ، پالادیوم ، مس و آلیاژهای طلا بعنوان مواد مقاوم در برابر خوردگی در ساخت کنتاکتها بسیار مناسب می باشند و در صنعت برق بخاطر کمیاب بودن و در نتیجه قیمت بالای طلا و نقره ، بیشتر از مس و آلیاژ تنگستن جهت ساخت کنتاکت ها استفاده می شود.

2 وسیله قطع کننده جرقه

مسئله مهم دیگری که در ساخت کلید و پریز حائز اهمیت است مسئله خاموش کردن جرقه می باشد . در حال حاضر وسایل خاموش کننده جرقه از نظر نوع بطور قابل          ملاحظه ای تغییر کرده و همواره طرحهای جدیدی نیز به منظور اصلاح شرایط کار آنها ارائه می شود.

3 اتصالات مکانیکی رابط و ترمینالها

اتصالات قسمتی از اجزاء با اهمیت کلید می باشند که برای ایجاد ارتباط بین سیم دستگاه الکتریکی و کلید بکار می رود و از نظر ابعاد در مقاطعی ساخته می شوند که بتوانند جریانهای نامی وسیله مورد نظر را از طریق کلید از خود عبور دهند. مکانیزم اتصالات باید بگونه ای باشد که بتواند به سهولت اتصال هادی های ارتباطی بین دستگاه الکتریکی و کلید را با توجه به جریان نامی کار دستگاه تامین نمایند.

در این حالت در بسیاری از موارد بخاطر اجتناب از ایجاد افت ولتاژ بیش از حد مجاز و مسیرهای طولانی به ناچار از مقاطع بالاتر استفاده می نمایند. از نظر شرایط کار عملی هادیها بر حسب جریان مجازشان دسته بندی نمی شوند ، بلکه بر اساس بیشترین و کمترین سطح مقطعی که می توانند برای عبور جریان مشخصی بکار روند کلاً مبتدی        می گردند. بنابراین نوع اتصالات و مقاطع آنها دقیقاً می بایست بر اساس مقاطع معمول مورد استفاده هادیها باشد تا عدم تطابق آنها باعث لقی و در نتیجه منجر به ایجاد شرایط نامناسب و تولید حرارت اضافی نشود.

4 محفظه و بدنه

ماده اصلی تشکیل دهنده محفظه و بدنه کلید و پریز  باکالیت است که خود یک عایق الکتریکی است و کلیه الکترونها در این ماده آنچنان به هسته های اتم خود بستگی دارند که هدایت الکتریکی با الکترونها نمی تواند صورت گیرد و شکافهای انرژی به حدی عریض هستند که مدارهای محیط الکترونها نمی توانند انرژی گرمایی کافی  بدست آورند و به تعداد کافی  برای عبور از عرض شکاف بر انگیخته شوند و هدایت قابل سنجشی فراهم سازند. تحرک گرمایی اتمها و مولکولها اثر اندکی روی جهت دو قطبی های القاء شده می گذارند . میزان قطبش یونی و الکترونی تقریباً مستقل از دما است.

انتخاب رنگ سفید و روشن برای باکالیت نیز بخاطر جلوگیری از جریانهای نشتی است که اینگونه جریانها ناشی از خواص فیزیکی مواد بعنوان یک عامل حرارتی می تواند اثرات نامطلوبی روی کیفیت عایق های الکتریکی بگذارد. طرح کلید و پریز در سه بخش اصلی قالب سازی و فلزی ، پرس کرم باکالیت و مونتاژ مورد بررسی قرار گرفته و متد انتخابی فرایند غیر پیوسته می باشد و به عنوان یک فعالیت تولیدی اشتغال زا مطرح       می شود.

ماده اصلی  بکار رفته در ساخت بدنه کلید و پریز باکالیت که یک عایق همگن است ، از نظر الکتریکی یک عایق ایزوتوپ می باشد که جهت ولتاژ و میدان اعمال شده در آن موثر نیست و در کلیه جهات بطور یکنواخت اثر می پذیرد. مواد دیگری که می تواند در ساخت بدنه استفاده شود عبارتند از : ترکیبات پلی کندنساتها ، پلی مریزاتها ، پلی آدوکت ها و یک نوعی از مواد عایقی هتروگن سرامیکی .

بررسی های فنی

بررسی تکنولوژی های مختلف و انتخابات تکنولوژی مناسب با ذکر مشخصات فنی و ظرفیتها :

گلوگاه و بخش با اهمیت طرح پرس  ها می باشند و گرچه امروزه در ساخت این کالا از ماشین های پیشرفته با کنترل کامپیوتری با سرعت های بالای تولید استفاده می شود لیکن در این طرح ها از ماشین های پرس نیمه اتوماتیک ساخت داخل استفاده                       می نمائیم . راندمان تولید 65درصد در ظرفیت کامل می باشد. از نظر اهمیت پرس هیدرولیک بالاترین درجه اهمیت در تولید را دارد و از نظر حجم فعالیت بالاترین میزان مربوط به فعالیت مونتاژ است.

بررسی روش های مختلف تولید محصول و انتخاب بهترین روش تولید :

تولید : چنانچه روش تولید را مستقل از نوع و برتری ماشین آلات نسبت به یکدیگر بدانیم روشهای بسیاری را می توان در بهینه کردن دقت و سرعت نیروی انسانی بکار رفته در عملیات مونتاژ یافت. تعدد ماشین آلات در تولید بدنه قطعات فلزی کلید و پریز وجود ندارد . پرس های هیدورلیک و تزریقی بدنه کلید و پریز را تولید می کنند و پرس های ضربه ای کنتاکتها و قطعات فلزی و فرایند تولید این صورت است که باکالیت و یا ترکیبات شیمیایی مناسب دیگر بطور همزمان و بطور سری به پرس ها هدایت شده و در زمان های پخت لازم بدنه ساخته می شوند. توسط پرس های ضربه ای قطعات متعدد فلزی مورد نیاز ساخت می شود. مجموع این 3 بخش به انبار کالای نیم ساخته هدایت و از آنجا به سالن مونتاژ هدایت می شود.

بررسی شیوه های کنترل تولید محصول

با توجه به اهمیت کالا از نظر ایمنی و حفاظت و لزوم رعایت استانداردهای اجباری کنترل کیفی محصول بطور پیوسته و از ابتدا ورود مواد اولیه تا مراحل پایانی و تکمیلی مونتاژ صورت می گیرد. اهمیت کنترل خواص عایقی بدنه و مقاومت قابل قبول آن در برابر جریانهای الکتریکی و رطوبت کنترل مقاومت مکانیکی آن در برابر ضربه های فیزیک احتمالی بر کسی پنهان نیست کنترلها در تمام ایستگاههای تولید بطور پیوسته ضروری است و آزمایشات تست شیمی مواد ، تست های الکتریکی ، فیزیکی از نظر ابعاد و رعایت استاندارد ، نشانه گذاری ایمنی ، ترمینالها ساختمان ، قدرت قطع کلید ، لوازم و آنالیز مواد بکار رفته ، ضخامت مکانیکی  ، فاصله هوایی بین اجزاء ، مقاومت در برابر حرارت ، رطوبت ضربه و نمونه برداریهای مختلف و متعدد از تمام مراحل تولید می باید صورت گیرد.

مشخصات مواد اولیه ، مصرف ، قیمت و محل تامین آنها

اور ، فرمالدئید ، باکالیت به عنوان مهمترین ماده اولیه جهت ساخت و تولید بدنه عایق الکتریکی این ماده در بالاترین میزان ظرفیت از منابع پتروشیمی شهرستان شیراز قابل تامین می باشد و میزان مصرف سالیانه آن 225000 کیلوگرم می باشد.

انواع پیچ و مهره : جهت اتصال رابطهای فلزی و بدنه ، تعداد مورد نیاز 15000000 عدد ، از منابع داخلی.

فنر : جهت مصرف در دکمه کلید ، تعداد مورد نیاز 1000000 عدد ، از منابع داخلی.

کنتاکتهای الکتریکی : ساخته شده از تسمه های مسی نازک به ضخامت 15/0 میلیمتر از منابع داخلی به میزان 4000000 عدد.

جعبه مقوایی : جهت بسته بندی محصول به میزان 1500000 مترمربع.

ورق برنجی 6/05/0 میلیمتر به میزان 40 تن .

ورق آهنی 75/05/1 میلیمتر به میزان 100 تن.

مفتول نقره ای : جهت کنتاکتها.

ماشین آلات و تجهیزات :

الف : پرس هیدرولیک با مشخصات

یکصد تنی با قالب 4 حفره ای توان مصرف الکتروموتور 20 کیلو ولت و ظرفیت تولید 140 عدد در ساعت.

زمان پخت : 1 دقیقه راندمان 60 درصد.

تعداد کارگر مورد نیاز : 1 نفر.

ب : پرس ضربه ای : با مشخصات

40 تنی ، قدرت مصرفی الکتروموتور 15 کیلو ولت ، راندمان 80 درصد.

ظرفیت تولید : 1700 قطعه فلزی در ساعت.

تعداد کارگر مورد نیاز : 1 نفر

ج : وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی و کنترل و کیفی

مدل A-15  با قطر کارگیری 500 میلیمتر تا روی زمین.

قدرت مصرفی الکتروموتور 2 کیلو ولت

د : قالبها

جهت دستگاههای پرس در 20 اندازه مختلف

ساخت داخل

ه دریل

مدل ستونی MA-20

قدرت الکتروموتور kw 55/0 قطر مته کاری 5 میلیمتر

و دستگاه برچسب زن علامات : ساخت داخل       3 عدد

ز قلاویز

با مقاومت  mm2/kg  10 و قطر کارگیری حداکثر 3 میلی متر

محاسبه تعداد ماشین آلات و بالانس خط تولید

محاسبه تعداد ماشين آلات و بالانس خط توليد

الف ـ ماشين پرس هيدروليك

ظرفيت 1 دستگاه در سال = 1 ( دقيقه زمان پخت مواد ) × 4 (تعداد حفره دستگاه) × 9/0 (راندمان دستگاه ) × 60 ( دقيقه ) × 2 (شيفت) × 5/7 (ساعت) × 270 (روزكاري در سال ) = 583200 عدد در سال

ب ـ ماشين پرس ضربه

ظرفيت دستگاه در سال = 1 × 2700 (ميزان توليد قطعه در دقيقه ) × 2 ( شيفت) ×5/7(ساعت)*27(روزكاري) = 000/935/10 بطور متوسط عدد در سال.

تعداد دستگاه مورد نياز با توجه به تعميرات 1 دستگاه = 2

ج : ماشين هاي سري تراش و در يل

با توجه به نوع كار و حجم كار براي 2 برابر ظرفيت فعلي نيز كافي هستند و ملاك انتخاب تعداد كارگري است كه با هر دستگاه كار مي كنند براي دو پل 4 دستگاه مورد نياز است. ماشين آلات از اغلب واحدهاي ماشيني ساز كشور قابل تهيه است.

مشخصات ماشين آلات و تجهيزات حمل و نقل

سواري مدل پيكان

وانت مدل پيكان

ليفتراك 1 تني ساخت داخل

تاسيسات (برق ، آب ، سوخت ، تجهيزات حفاظت ايمني )

الف : برق رساني

مصرف پرس هيدورليك در هر ساعت 20 كيلووات و براي 4 دستگاه 80 كيلووات ساعت توان مصرفي است.

مصرف پرس ضربه اي 15 كيلووات براي 2 دستگاه 30 كيلووات ساعت.

وسايل آزمايشگاهي 2 kwh 2 عدد 4 kwh

دريل 0/55 kwh 4 عدد 2/2 kwh

قلاويز 0/5 kwh 3 عدد 1/5 kwh

ب : آبرساني

آب مورد نياز كارخانه از طريق چاه به عمق 25 متر

مخزن هوايي به ظرفيت 5 متر مكعب تهيه مي شود.

ج : سوخت رساني

سوخت اصلي جهت تامين حرارت زمستان گازوئيل و نفت بعنوان سوخت كمكي براي تامين حرارت بخش هاي اداري مصرف مي شود.

د : وسايل گرمايش و سرمايش

كولر 4000 تعداد 4 دستگاه

بخار كارگاهي پلار تعداد 2 دستگاه

آبگرمكن با ظرفيت 60 گالن به تعد 3 عدد

هـ وسايل حفاظت و ايمني

كپسول اطفاء حريق 11 كيلويي به ازاي هر 30 متر مربع انبارها و هر 50 متر مربع جهت سالن توليد 28 عدد همچنين يك خط لوله 2 اينچ جهت اطفاء حريق كمكي از منبع هوايي ، حلق چاه 18 متري جهت دفع فاضلاب انساني.

استاندارد كليدهاي برقي براي مصارف خانگي و مشابه

1ـ حدود :

اين استاندارد شامل كليدهاي دستي خانگي و كليدهاي دستي تاسيسات الكتريكي مشابه است كه ولتاژ اسمي آنها از 500 ولت و جريان اسمي آنها از 25 آمپر تجاوز نكند.

توضيح : در جاهايي كه شرايط خاصي دارند ( از قبيل داخل كشتي ها ، وسايل نقليه و جاهايي كه احتمال خطري مانند انفجار و غيره وجود داشته باشد ) ممكن است استعمال كليدهايي با ساختمان خاص ضرورت پيدا كند. اين استاندارد شامل قطع كننده هاي خودكار كليدهاي اتوماتيك مدار نمي باشد .

2ـ شرايط عمومي :

كليدها بايد طوري طرح و ساخته شوند كه در استعمال عادي كار آنها مطمئن بوده و خطري براي محيط اطراف و يا استعمال كننده نداشته باشد. بطور كلي مطابقت كليدها با اين استاندارد با اجرا تمام آزمايشهاي ذكر شده در اين استاندارد مشخص مي شود.

3ـ كلياتي راجع به آزمايشها

آزمايشهايي كه طبق مشخصات اين استاندارد انجام مي گيرند آزمايش نوعي هستند.

نمونه ها در درجه حرارت محيط 5+20 درجه سانتيگراد همانطور كه در شرايط عادي نصب مي شوند و بكار ميروند آزمايش مي شود بجز در مواردي كه غير از آن ذكر شده باشد.

آزمايشها به ترتيب بندها اجرا مي شوند.

كليد آزمايشها روي سه نمونه اجرا مي شوند.

اگر در هر آزمايش روي سه نمونه بيش از يك حالت مردود مشاهده شود كليدها رد شده تلقي مي شود. در صورتيكه فقط يكي از نمونه ها در يك آزمايش رد شود آن آزمايش و ساير آزمايشهايي كه در نتيجه آن آزمايش موثرند روي يك دسته نمونه سه تايي جديد تكرار مي شوند. در اين صورت تمام نمونه هاي جديد بايد در آزمايشها قبول شوند. در هر صورت اگر در طول آزمايش در هركدام از نمونه ها قوس الكتريكي مداومي ايجاد گردد كليد ها رد شده محسوب مي شوند.

توضيح : معمولاً تكرار آزمايشي كه نمونه در آن رد شده كفايت مي كند مگر اينكه نمونه ها در يكي از آزمايشهاي مشخص شده باشد.

تقاضا كننده آزمايش مي تواند دو سري نمونه سه تايي همزمان به هم براي آزمايش تحويل موسسه آزمايش كننده دهد كه در صورت رد شدن سري اول از سري دوم استفاده شود . درصورتيكه از ابتدا فقط يك سري نمونه تحويل شده باشد رد شدن يك نمونه از اين سري دليل رد شدن كليدها مي باشد.

4ـ مشخصات اسمي و نوع منبع نيرو

ولتاژ اسمي استاندارد عبارتست از 250، 380، 500 ولت . ولتاژ اسمي 380 ولت فقط در جريان متناوب (AC) بكار مي رود در صورتيكه ولتاژ ديري مورد استفاده قرار گيرد در هر صورت نبايد ولتاژ اسمي از 250 ولت كمتر باشد.

شدت جريان اسمي استاندارد عبارتست از 2-4-6-10-16-20 آمپر . شدت جريانهاي 2و4 آمپر فقط براي كليدهاي جريان مستقيم DC با ولتاژ سمي بيشتر از 250 ولت بكار مي رود. در صورتيكه جريانهاي ديگري مورد استفاده قرار گيرد نبايد شدت جريان اسمي كمتر از مقادير زير باشد.

2آمپر براي كليدهاي جريان مستقيم (DC) با ولتاژ اسمي متجاوز از 250 ولت.

6آمپر براي كليه كليدهاي ديگر.

5ـ طبقه بندي :

كليدهاي به ترتيب زير طبقه بندي مي شوند

بر حسب نوع جريان

كليدهايي كه فقط براي جريان متناوب (AC) بكار مي روند.

كليدهاي كه فقط براي جريان مستقيم (DC) بكار مي روند.

كليدهاي كه هم براي جريان متناوب (AC) و مستقيم (DC) بكار مي روند.

بر حسب درجه محافظت در برابر رطوبت.

كليدهاي معمولي

كليدهاي محافظت شده در برابر چكيدن قطرات آب.

كليدهاي محافظت شده در برابر پاشيده شدن آب.

كليدهاي غير قابل نفوذ در مقابل آب.

برحسب نوع اتصال

كليدهاي يك جهته

يك قطبي (يك فاز)

دو قطبي (دو فاز يا فاز و خنثي (نوتر))

سه قطبي (سه فاز)

سه قطبي و خنثي (نوتر)

كليدهاي چند جهته

دو جهته با حالت خاموش

دو مداره

تبديل

صليبي

بر حسب روش بكار اندازي

كليد گردان

كليد شستي

تكمه فشاري

كليد كششي (بوسيله ريسمان يا رشته مشابه)

بر حسب روش نصب

كليد روكار كليد توكار

كليد تابلويي

تركيب تعداد قطبها با مشخصات اسمي بر حسب جدول زير استاندارد مي باشد .

6 ـ علامت گذاري

كليدها بايد با نشانه هاي زير علامت گذاري شوند.

شدت جريان اسمي بر حسب آمپر A

ولتاژ اسمي بر حسب ولت V

نوع منبع نيرو در صورتيكه نتوان كليد را براي جريان مستقيم و متناوب تواماً بكار برد و يا اينكه شدت جريان و يا ولتاژ اسمي آنها در جريان مستقيم DCو متناوب ACتفاوت داشته باشند ، نام سازنده يا علامت تجارتي ، نوع مدل يا شماره كاتالوگ .

علامت درجه محافظت در برابر رطوبت (در صورتيكه كليد در مقابل رطوبت محافظت شده باشد

درصورتيكه علائم اختصاري بكار رود : A معرف آمپر V معرف ولت است. ممكن است براي نشان دادن جريان و ولتاژ فقط عدد بكار رود. در اينصورت مقدار جريان همواره جلو يا روي مقدار ولتاژ نشان داده شده و با خطي از هم جدا مي شود.

مثال : 250/10 يا V 250 A 0

نوع منبع نيرو با نشانه هاي زير مشخص مي شود.

جريان متناوب

جريان مستقيم

اين نشانه ها بايد كنار جريان و ولتاژ قرار داده شوند.

درجه محافظت در برابر رطوبت يا نشانه هاي زير مشخص مي شود :

محافظت شده در برابر چكيدن قطرات آب (يك قطره)

محافظت شده در برابر پاشيده شدن آب (يك قطره در داخل يك مثلث)

غير قابل نفوذ در برابر آب ( دو قطره)

نشانه هاي جريان اسمي ، ولتاژ اسمي و در صورت لزوم نوع منبع نيرو و علائم آنها و نام سازنده بايد در قسمت اصلي كليد طوري مشخص شده باشد كه در روي در پوش كليد و پس از برداشتن در پوش به آساني قابل رويت باشد. نوع اصلي مدل با مشخصات ديگر بايد روي بدنه كليد (در صورت موجود بودن ) و يا در روي درپوش كليد نشانه گذاري شود .

نشانه محافظت در مقابل رطوبت بايد در كليد طوري مشخص گردد كه در موقع مصرف به آساني قابل رؤيت باشد .

توضيح : قسمت اصلي كليد عبارت است از : قسمت هاي حامل قطعات اتصالي و قطعات ديگري كه جز لاينفك قطعات اتصالي مي باشد .

قطعاتي مانند درپوش كه ممكن است جداگانه فروخته شود بايد نشانه تجاري و مدل را دارا باشد .

در كليدهاي چند قطبي بايد ترمينالهاي مربوط به يك قطب هم نشانه بوده و با نشانه ترمينال ساير قطبها متفاوت باشد. مگر اينكه ارتباط آنها كاملاً آشكار باشد .

در كليدهاي ديگر ترمينالهايي كه براي اتصال به منبع نيرو در نظر گرفته شده اند بايد با حروف علامت گذاري شوند و نيز ممكن است سطح آنها مسي و يا برنج لخت باشد. در اينصورت بايد ساير ترمينالها روكش فلزي به رنگ ديگر داشته باشد .حالت اخير در صورت كه طرز اتصال به منبع نيرو اهميتي نداشته يا آشكار باشد اعمال نمي شود .

ترمينالهايي كه منحصراً براي اتصال سيم خنثي بكار مي روند بايد با نشانة 0 مشخص شوند . ترمينالهاي اتصال به زمين بايد با نشانه === مشخص شده باشد .

اين نشانه ها نبايد روي اجزاي جدا شدني گذاشته شود .

در كليدهاي چند قطبي و كليدهايي كه ولتاژ اسمي آنها از 250 ولت بيشتر است باستثناي كليدهاي با شماره مشخص كننده 6 و 7 بايد حالت خاموش مشخص شود.

توضيح : بديهي است در كليدهايي كه با ريسمان ، زنجير يا ميله به كار مي افتد نيز بايد حالت خاموش مشخص شود .

حالت هاي مختلف كليد با نشانه هاي زير مشخص مي شود .

براي حالت خاموش (0)

براي حالت روشن (1)

(در كليدهاي گردان اين خط مستقيم و كوتاه و شعاعي و در كليدهاي شستي عمود بر محور زبانه است.

اين نشانه ها بايد روي كليد و يا درپوش كليد به آساني ديده شود . نشانه ها بايد خوانا باشد و به آساني پاك نشود .

توضيح : در اين مورد بايد به نشانه نوع منبع نيرو دقت لازم مبذول داشت .

حفاظت در برابر خطر برق

كليدها بايد طوري ساخته شوند كه پس از نصب قسمتهاي برق دار آنها در دسترس نباشد .

توضيح : براي نشان دهنده فوق توصيه مي شود كه از يك لامپ با ولتاژ اسمي حداقل 40 ولت استفاده شود .

كليدهاي مخصوص نصب در تابلو آزمايش نمي شود چون روش نصب آنها در دسترس نبودن قسمتهاي برق دار را تأمين مي كند.

شستي دكمه فشاري و مشابه آنها بايد از جنس عايق ساخته شده باشد .

درپوش و ساير قسمتهاي در دسترس كليدهاي معمولي نيز بايد از جنس عايق باشد.

درپوش كليدهاي توكار درصورتي ممكن است فلزي باشد كه داراي شرايط زير باشند:

يك طبقه آستر عايق داشته باشند كه هيچگونه اتصال اتفاقي بين قسمتهاي برق دار و پيچ هاي محكم كننده درپوش وجود نداشته باشد . حتي اگر سيم هاي هادي از ترمينالهاي خود باز شوند پيش بيني لازم بشود كه فاصله هوايي و نشت الكتريكي از مقدارهاي تعيين شده در قسمت كمتر باشد.

كليدهايي كه در پوش عايق دارند بايد طوري طرح و ساخته شوند كه پيچهاي محكم كننده درپوش كه در صورت آسيب ديدن كليد امكان برق دارشدن دارند در دسترس نباشند.

قسمتهاي فلزي مكانيسم : مانند محور و زبانه بايد از قسمتهاي برق دار عايق شوند . اين شرط شامل كليد هائيكه داراي شرايط زير باشند نمي شود (بجز كليدهاي برقي كه با كليد قفلي جداشدني يا وسيله مشابه آن بكار مي افتد) :

قسمت فلزي مكانيسم و ساير قسمتهاي متصل به آن بايد در موقع آسيب ديدن و يا جداشدن وسيله كار اندازي در دسترس نباشد.

فاصله نشت الكتريكي و فاصله هوايي مابين قسمتهاي فلزي مكانيسم و قسمتهاي فلزي در دسترس كه شامل اسكلت فلزي نگهدار پايه كليدهاي توكار نيز مي شود بايد حداقل دو برابر اندازه هاي تعيين شده در بند باشند.

قسمتهاي فلزي مكانيسم مانند مجوز و زبانه نبايد در دسترس باشد بعلاوه بايد از قسمتهاي فلزي در دسترس و همچنين اسكلت نگهدار پايه كليدهاي توكار و پيچهاي محكم كننده پايه نگهدار عايق شوند. مگر اينكه فاصله هاي هوايي و فاصله هاي نشت الكتريكي بين قسمتهاي برق دار و قسمتهاي فلزي مكانيسم حداقل دو برابر مقدارهاي تعيين شده باشد. تطبيق با شرايط فوق با بازديد و در صورت لزوم با آزمايش و اندازه گيري فاصله هاي هوايي نشت الكتريكي تشخيص داده مي شود.

توضيح : وقتيكه در دسترس بودن قسمتهاي فلزي مكانيسم كليدهاي تابلويي كنترل مي شود حفاظت پيش بيني شده در روش كارگذاري اين كليدها بايد مورد توجه قرار گيرد. كليدهاي تابلويي نيز مشمول شرط اخير مي باشند.

كليدهايكه با كليد قفلي جداشدني با زنجير يا ريسمان يا ميله كار مي كنند بايد طوري طرح و ساخته شوند كه بوسيله هاي بالا يا قسمتهايي كه در تماس هستند از قسمتهاي برق دار فلزي مكانيسم عايق شده باشند.

لاك يا لعاب در مورد اين بند جنس عايق محسوب نمي شود.

پيش بيني براي اتصال زمين

قسمتهاي فلزي در دسترس كه ممكن است در اثر خرابي عايق بندي برق دار شوند بايد به ترمينال داخلي اتصال زمين بطور دائم و مطمئن متصل باشند.

كليدهاي محافظت شده در برابر چكيدن قطرات آب يا پاشيده شدن آب و غير قابل نفوذ در مقابل آب كه در پوش عايق دارند و داراي بيش از يك ورودي هادي مي باشند به منظور برقراري اتصال زمين دائمي بايد با يك ترمينال اتصال زميني داخلي مجهز باشند.

ترمينالهاي اتصال زمين بايد طبق مشخصات بند 10 باشند.

فلز ترمينال اتصال زمين بايد از جنسي باشد كه تماس با سيم مسي زمين موجب خوردگي آن نشود.

پيچ و ساير قسمتهاي ترمينال اتصال زمين بايد از برنج يا فلز زنگ نزن ديگري ساخته شود و سطوح تماس آنها بايد لخت باشد.

پيچ ترمينال اتصال زمين بايد طوري ساخته شده باشد كه بدون بكار بردن ابزار باز نشود.

پيچهاي ترمينال اتصال زمين نبايد خود به خود يا بطور اتفاقي شل شود. تطبيق با شرايط بالا با بازديد تشخيص داده مي شود.

توضيح : بطور كلي در طرحهاي معمولي براي ترمينال هاي حامل جريان به منظور مطابقت با اين بند قابليت فنري لازم مي شود ولي در ساير طرحها ممكن است پيش بيني خاصي از قبيل استعمال واشر فنري لازم باشد.

ترمينال اتصال هاديها

كليدها بايد مجهز به ترمينالهايي باشند كه سيمهاي هادي به ابعاد زير را بتوان به آساني در آنها محكم كرد :

اتصال هادي ترمينالها بايد بوسيله پيچ (يا مهره) باشد و اين پيچ و مهره ها براي محكم كردن اجزاء ديگر بكار نرود. پيچها بايد رزوه متريك (SI) داشته باشند.

ترمينالها بايد طوري محكم باشند كه در اثر باز و بسته كردن پيچ هاي ترمينال خود ترمينال شل نشود. تطبيق با شرايط اين بند با 10 بار باز و بسته كردن سيمي به مقطع ماكزيمم يا كوپل چرخش ذكر شده تشخيص داده مي شود.

ترمينالها بايد طوري طرح شوند كه سيم هادي بين دو سطح فلزي با فشار كافي و بدون آسيب ديدن محكم شوند.

ترمينالها بايد طوري ساخته شده باشند كه وقتي پيچها بسته مي شوند هاديها از محل خود نلغزند و بتوان هادي ها را بدون آماده كردن قبلي (مانند لحيم كاري رشته هاي سيم و يا بكار بردن كابل شو و يا حلقه كردن انتهاي سيم) محكم كرد.

توضيح : هاديها در صورتي آسيب ديده تلقي مي شوند كه فرورفتگي عميق يا بريدگي در آنها ايجاد شود.

ترمينالهايي كه در آنها هادي در سوراخ زير پيچ محكم مي شود بايد حداقل داراي ابعاد زير باشند.

طول قسمت رزوه شده پيچ ترمينال نبايد كمتر از مجموع قطر سوراخ ترمينال و طول قسمت رزوه شده ترمينال باشد. قطر سوراخ هادي نبايد بيشتر از 6/0 ميليمتر از قطر پيچ بزرگتر باشد.

ترمينالهايي كه هادي در آنها زير سرپيچ محكم مي شود بايد حداقل داراي ابعاد زير باشند :

در صورتيكه جزء واسطي بين سرپيچ هادي بكاربرده شود ( از قبيل واشر يا صفحه فشاري كه براي جلوگيري از چرخش بكار مي رود ) قطر سرپيچ ممكن است به ترتيب زير كاسته شود :

يك ميليمتر براي جريان اسمي تا 16 آمپر و خود 16 آمپر.

دو ميليمتر براي جريانهاي بيشتر از 16 آمپر

در صورتيكه صفحه فشاري با بيش از يك پيچ محكم شود ممكن است براي جريانهاي تا 25 آمپر پيچهايي به قطر 5/3 ميليمتر بكار برده شود .

ساختمان

كليدها بايد طوري ساخته شوند كه :

سيمهاي هادي را بتوان به آساني در ترمينال كليد قرار داد. حتي در كليدهاي روكار بايد پس از نصب قسمت هاي اصلي كليد به نگهدارنده بتوان اين عمل را انجام داد.

پس از اينكه قسمت اصلي كليد به نگهدارنده يا قوطي زير كليد محكم شد بتوان به آساني هاديها را در ترمينال محكم كرد و سپس درپوش كليد را نيز به سهولت بست.

بتوان هاديهاي را در ترمينال محكم كرد ، بدون آنكه عايق هادي با قسمتهاي برق دار قطبهاي مختلف يا با قسمتهاي متحرك مكانيسم (مانند محور و اهرم زبانه) در تماس باشد.

بتوان در كليدهاي روكار معمولي هادي را از يك لوله عمود بر سطح كليد از پشت وارد كليد كرد.

در كليدهاي توكار و كليدهائيكه در قوطي نصب مي شوند بايد بتوان قبل از نصب قوطي هاديها را براي اتصال به ترمينال آماده كرد و در ضمن پس از نصب قسمت اصلي كليد بايد فضاي كافي در پشت قسمت اصلي كليد براي هادي ها باقي بماند.

براي تشخيص وجود فضاي كافي در پشت قسمت اصلي كليد ، در كليدهاي توكار 6 يا 10 آمپر 250 ولت و ساير كليدهاي 6 يا 10 آمپر 250 ولت كه در قوطي نصب مي شوند و سپس كليد در ته قوطي قرار داده مي شود . در اين حال بايد بتوان كليد را در جعبه نصب كرد. براي كليدهاي توكار قوطي زير كليدي به عمق 40 ميليمتر براي آزمايش فوق بكار مي رود. براي ساير كليدها آزمايشها با قوطي متعلق به خود كليد انجام مي گيرد.

توضيح : اتصال هاديها به ترمينالها بايد بدون گذرانيدن آنها از سوراخهاي قسمت اصلي كليد ممكن باشد. در كليدهاي تابلويي ورود هادي از پشت لزومي ندارد.

پيچها و ساير اجزايي كه براي نصب قسمت اصلي كليد به نگهدارند و يا قوطي بكار مي روند بايد به آساني از جلو در دست رس باشند. اجزاء محكم كننده قسمت اصلي كليد نبايد براي منظور ديگر بكار رود.

درپوش كليد بايد طوري محكم شود كه امكان چرخيدن آن وجود نداشته باشد و بايد حداقل با يك پيچ و يا وسيله ديگري كه با ابزار محكم مي شود مجهز باشد. وسيله محكم كننده در پوش كليد نبايد براي منظور ديگر بجز نگاهداشتن تكمه بكار رود.

سوراخ ورود هاديها بايد طوري باشد كه بتوان كابل روپوش دار يا لوله محافظ را با حفاظت مكانيكي كافي وارد كليد كرد. كليدهاي روكار معمولي بايد طوري ساخته شده باشد كه روپوش هادي يا لوله محافظ هادي حداقل يك ميليمتر وارد قوطي كليد گردد.

اطلاعاتي در مورد طرح

عنوان و تعريف محصول : توليد كليد و پريز و قطعات هم رديف (دو شاخه ، شاسي رنگ و ..)

و اصطلاحاً به ابزار الكتريكي گفته مي شود كه وظيفه اصلي آن قطع و وصل جريان هاي الكتريكي مي باشد ، اين تعريف بر اساس استانداردهاي شمار 642و 235 آئين نامه تدوين استاندارد اجباري كليد و پريز ارائه شده است.

توليد ساليانه ظرفيت : 2 ميليون عدد در سال

تعداد روز كاري : 270 روز

تعداد شيفت و مدت زمان شيفت به ساعت 2 شيفت 5/7 ساعته

مساحت زمين و سطح زيربناي مورد نياز : زمين 5000 متر مربع و زيربنا 128 متر مربع

تعداد كل كاركنان : 89 نفر

عمر مفيد طرح و نرخ بازده آن : 5 سال ، بازده در سال 5 برابر با 28/52

اطلاعات كلي مربوط به كالا يا كالاهاي توليدي

نام و نوع كالا يا كالاهاي توليدي مورد درخواست

كليد و پريز ، سرپيچ ، دو شاخ ، شاسي زنگ